Panama'nın Kuna Topluluğunda Albinoların Yeri Özel, İşte ‘Ayın Çocukları’

Niños guna, incluido un niño albino. Foto en Flickr del usuario Ben Kucinski (CC BY 2.0).

Aralarında albinolu bir çocuğun da bulunduğu Kuna çocukları.Fotoğraf Flickr'dan alınmıştır, kullanıcı Ben Kucinski tarafından çekilmiştir. (CC BY 2.0).

Kuna halkı, ayrıca Guna ya da Cuna olarak da bilinen, Panama ve Kolombiya'nın yerli insanlarıdır. Kuna dilinde kendilerini “insan” anlamına gelen Dule ya da Tule olarak adlandırırlar. Bu etnik grubun kendine has özelliği, üyeleri arasında albinoluların çok oluşudur.

Sosyal bilimciler “her 145 Kızılderili Kuna doğumludan biri albino, bu oran çok sayıda albinonun bulunduğu alt-Sahra Afrikası'nın bazı bölgelerinde bulunandan daha fazla ve dünya ortalamasının çok üzerinde, dünyanın herhangi bir yerinde 20.000 kişiden birinde bulunuyor.” dedi.

Kuna mitolojisinde, albinolara özel bir yer veriliyor. Ay tutulmaları sırasında ayı yemeye çalışan ejderhaya karşı ayı savunmak gibi özel bir görevleri vardı. Ay tutulmaları sırasında geceleri sadece onların dışarıda kalmalarına izin veriliyordu.

“Ayın çocukları” olarak anılmaya başlandılar. Ay tutulmaları sırasında görevleri ejderhayı öldürmek olduğu için bu hadiselerde, ejderhanın gezegeni yemesini engellemek için, gökyüzüne ateş edecekleri bir yay ve okla silahlanmış olarak dışarı çıkmak zorundaydılar.

Albinizm doğuştan gelen bir hastalıktır, genetik mutasyon sonucu deri, saç ve gözlerde renk pigmentinin tamamen ya da kısmen yitikliği ile karakterizedir. Bu hastalık hayvan ve sebzelerde de görülebilir. Geni taşıyan iki ebeveynin birleşmesiyle oluşan kalıtsal bir durumdur.

Tanzanya gibi bazı ülkelerde, kötü şansı ve bazende büyücülüğü simgelediklerine inanıldığı için, albinolar tacize uğruyorlardı ve hatta öldürülüyorlardı. Fakat Gunalılar, durum her zaman aynı olmasa da, albino çocuklarına özel bir ilgiyle yaklaşıyorlar. Websitesi Mundo Kuna “topluluğu sağlıklı tutmak” için bir keresinde yerel çözümün yeni doğanı öldürmek olduğunu paylaşıyor  :

[…] para la época de la colonia ya la existencia de los albinos entre los kunas era un hecho. Pero lo interesante de este primer hecho nos hace realizar la siguiente pregunta. ¿Por qué pocos kunas albinos en al [sic] inicio del pasado siglo (1900)? Es muy probable que entre 1681 y 1900, hubo un cambio en el pensamiento del kuna y se inicio la practica del infanticidio sobre los nacimientos de niños y niñas albinas.
Ya para la mitad del siglo pasado se nota un aumento sustancial en nacimientos de niños albinos a nivel de la comarca de Kuna Yala, no así en la comunidades ubicadas en el continente. Al parecer una forma nueva de pensamiento surge ante la practica del infanticidio.
[Con esa nueva manera de pensar se empieza a] ver de otra manera el nacimiento de un albino dentro del seno de una familia. Tener un albino significaba estar bendecido por Bab Dummat, luego la familia tambien era bendecida. Pero este nuevo ser, era una carga para la familia y por ende para la sociedad y la comunidad. Al nacer un albino la partera le decía a la familia que este debía ser muy bien cuidado y alimentado.

[…] koloni döneminde, Kunalılar arasında albinolarn yok oluşu bir gerçekti. Fakat bu ilk gerçeğin ilginç kısmı bizi şunu düşünmeye itiyor: 20. yüzyılın başlarında neden bu kadar az Kunalı albino var? 1681 ve 1900 yılları arasında olduğu gibi, Kunanın görünümünde bir değişiklik vardı ve bu Kunalı erkek ve kız çocuklarının öldürülmeye başlandığı zamandı.

20. yüzyılın ortalarına doğru, kıtada bulunan diğer toplulukların tersine, Kuna'nın Yala köyünde albino bebeklerin doğumunda önemli bir artış yaşandığı açıktır. Görünüşe göre, albinolar hakkında yeni düşünceler ortaya çıkmış ve yeni doğanı öldürme yöntemi yeniden değerlendirilmeye başlanmıştır.

[Bununla birlikte] aile içinde bir albinonun doğumuna farklı bir bakış açısı oluşmaya başladı.Bir albinonun doğumu bir lütuftu. Fakat bu yeni üye aile için, çevre ve topluluk için bir sorumluluktu. Bir albino doğduğunda, ebe aileye çocuğa özel ilgi göstermeleri ve düzenli beslemeleri gerektiğini söylemeliydi.

Bir çok Kunalının maruz kaldığı tropik güneş. özellikle albinoların yüzünü tehdit ediyor :

Onlar güneşin ultraviyole ışınları yüzünden oluşan deri kanserine ve göz hastalıklarına karşı oldukça duyarlılar.

Bu, mercan halkası adaların kızgın tropik güneşi altında yaşayan birçok albinonun genetik kaderi olabilir. “Çok erken yaşlarda deri problemleriyle karşılaşmaya başlıyorlar” dedi, albinoları tedavi etmek için sıkça Kuna'ya seyahat eden ve Panama Şehrinde bir dermatolog olan Dr. Gioconda Gaudiano, bazıları küçük yaşta ölüyorlar. “Gelenekleri gereği yardım çağırmıyorlar.”

ViSión BeTa‘ya göre, bu bireylerin özel bir yaşantıları var:

Con una economía basada en la agricultura, la pesca, caza y el comercio, los Kuna llevan una vida sencilla en un paisaje agreste que se asemeja a nuestra idea de paraíso natural. Mientras en su mayoría viven en comunidades isleñas, se desplazan a tierra firme para trabajar sus cultivos trasladándose en [canoas llamadas] cayucos.

Ekonomi bazlı bir doğada, balıkçılık, avcılık ve ticaretle, Kunalılar kırsal bölge gibi bir cennetle çevrelenmiş basit bir yaşam tarzına sahipler. Çoğunlukla ada toplulukları olarak yaşamalarına rağmen, tarlalarını işlemek için cayucos (olarak bilinen kanolar) ile kurak bölgelere gidiyorlar.

Twitter kullanıcıları, topluluğun özgünlüğü olan albinolu bireylerin de yer aldığı Kunalıların fotoğraflarını paylaşmaya düşkünler:

SPIEGELONLINE: Panama'nın Ayın çocuklarının zorlukları.

Twitter kullanıcıları ayrıca bazı Kunalıların el işlerine de dikkat çekiyor:

Kuna Yerli Çam Ormanı

“Ayın çocukları,” albinizm uluslarası günü ve Panama'nın Kuna Hintlerinin kendi halkı arasında evlenmeye yönelik etkisi.

BM İnsan Hakları Konseyi'nin önerisi üzerine, “albinizmli bireyleri özel gereksinimli özel ilgi bekleyen özel bir grup olarak düşünmeyi sağlayan sivil toplum örgütlerine yönelik olarak”, Genel Kurul 13 Haziran'ı Uluslarası Albinizm Farkındalık Günü ilan etti.

Sohbet başlatın

Yazarlar, lütfen giriş »

Kılavuz

  • Tüm yorumlar onaydan geçirilir. Yorumunuzu birden fazla göndermeyin, yoksa reklam olarak işaretlenebilir.
  • Lütfen diğerlerine saygı gösterin. Nefret, küfür ve kişisel saldırı içeren yorumlar onaylanmayacaktır.